درس های ۱۸ تیر

۱۸ تیر امسال با تدارکات دولت سرمایه داری ایران، مرعوب گشت. عده ای از فعالین دانشجویی در آن روز دستگیر شدند و بخشی از فعالین دانشجویی پلی تکنیک پیش از آن دستگیر و روانه اوین شده بودند. بیشتر وبلاگ های گرایشات سوسیالیستی مسدود گشتند. ۱۸ تیر امسال به علت ارعاب ها، سرکوب ها و عدم تدارکات پیشین، متاسفانه با موفقیت برقرار نشد؛ اما خاطره ۱۸ تیر زنده است و ما از آن تجربه درس هایی ضروری را برای تداوم مبارزات آتی خود می گیریم.

مبارزات قهرمانانه دانشجویان و جوانان ایران در ۱۸ تیر ۱۳۷۸ نقطه ی عطفی در مبارزات ضد سرمایه داری ایران باید محسوب گردد. دانشجویان ایران به مثابه نیروی «گریز از مرکز» در روند مضحکه ی «جامعه مدنی» خاتمی وارد کارزار مبارزاتی شده، اما در فاصله کوتاهی چهارچوب «جبهه ۲ خرداد» را شکانده و کل نظام سرمایه داری را مورد سؤال قرار دادند. این روز گسست از اصلاح طلبی بود.

برخلاف آنان که وانمود می کردند که حرکت های جوانان، زنان و کارگران تنها در محتوای «جامعه مدنی» و در تبعیت از آن قابل تحقق است، دانشجویان نشان دادند که در هیچ یک از جناح های رژیم هیچ علامتی از «ترقی خواهی» وجود ندارد. آنان در عمل دریافتند که تنها با اتکا بر نیروی خود قادر به کسب مطالباتشان هستند.

مبارزات ۶ روزه دانشجویان، «تمام» جناح های موجود هیئت حاکم را با هم متحد کرد! خاتمی که به ظاهر از مدافعان «آزادی» بود به محکوم کردن و ساکت کردن دانشجویان برآمد. دانشجویان طی چند روز، ره صدساله پیموده و در عمل به کل جامعه نشان دادند که سخنان اصلاح طلبان همه پوچ و بی اساس بوده است.

از این ها نیز فراتر رفتند. بخش فعال دانشجویان در همین چند روز، «رهبران» اسلامی آن دوره (دفتر تحکیم و دانشجویان اسلامی) را نیز به کنار پرتاب کردند. در یکی از تظاهرات دانشجویانی که بیش از 10 هزار نفر شرکت داشتند، نمایندگان دفتر تحکیم غایب بودند. دانشجویان دیگر اعتنایی به «توصیه»های خاتمی نکرده و خود سکان سرنوشت زندگی خود را به دست گرفتند. مردم غیردانشجو نیز به تدریج در حمایت از دانشجویان وارد کارزار شدند.

مهمترین درس های ۱۸تیر ۱۳۷۸ برای بکارگیری تجربه آن در دوره آتی، از قرار زیربودند:

اول: تشکل مستقل دانشجویان

دانشجویان ایران در حین مبارزه ضد سرمایه داری باید زمینه های لازم را برای سازماندهی خود در تشکل مستقل دانشجویان فراهم آورند. یعنی تشکلی که تحت هیچ شرایطی نمایندگان دولت سرمایه داری را به درون خود نپذیرد. تشکلی که شامل دانشجویان با نظرات متفاوت اما ضد سرمایه داری بوده و خواهان تصمیم گیری در امور روزمره خود باشد. تشکل های مستقل جوانان یکی از مطالبات به حق دانشجویان است. تا کی باید نهادهای دولتی برای جوانان تصمیم بگیرند که چه لباسی بپوشند، به چه نوع موسیقی گوش فرا دهند، چگونه تحصیل کنند و چه ارتباطی با یکدیگر داشته باشند. جوانان بخش قابل ملاحظه مردم را تشکیل داده و تنها «ثروت» آتی ایرانند. تا کی این ها باید تحمیق گردند و از حق تصمیم گیری در راستای سرنوشت خود محروم بمانند؟

با ایجاد یک تشکل مستقل دانشجویی، برای نخستین بار زمینه برای «آزادی» جوانان فراهم می آید، زیرا که سرنوشت آن ها به دست خودشان گرفته می شود. اما به دست گرفتن این سرنوشت باید توأم با مبارزه به کل نظام سرمایه داری باشد و نه تنها یک جناح آن.

دوم: کمیته های عمل مخفی

جوانان سوسیالیست، تنها به ایجاد «تشکل مستقل جوانان» نمی توانند اکتفا کنند. آن ها باید به عنوان ستون فقرات چنین تشکلی خود را در کمیته های عمل مخفی سازمان داده تا ضربه پذیری توسط لباس شخصی ها را به حداقل برسانند. تا زمانی که یک دولت سرمایه داری (به هر شکل و ظاهری) در ایران وجود داشته باشد، اختناق و سرکوب جوانان (و سایر قشرهای ستمدیده و کارگران) برقرار است. جوانان سوسیالیست در کمیته های عمل مخفی می توانند به سازماندهی خود در سطح تشکیلاتی و نظری بپردازند. وظایف آن شامل تشکیل کلاس های آموزشی مارکسیستی و تدارک دخالتگری در محافل دانشجویی و برقراری ارتباط با کارگران پیشرو و زنان مبارز، می باشد.

بدیهی است که چنین کمیته هایی باید با رعایت اکید مسایل امنیتی به فعالیت ادامه داده، زیرا که هر لحظه می تواند مورد ضربه نیروهای انتظامی قرار گیرند. ضرورت این قبیل کمیته ها از این جا ناشی می شود که تشکل دانشجویی (اگر نیز شکل گیرد) الزاماً دائمی نمی ماند در نتیجه، حفظ ساختار تشکیلاتی دائمی و مخفی ضروری است.

سوم: پیوند با کارگران پیشرو

بدیهی است که فعالیت جوانان و دانشجویان به تنهایی و متکی بر خود قادر به پیشبرد مقاصد آن ها نمی گردد. تجارب تاریخی و به ویژه تجربه یک هفته مبارزات جوانان در تهران و سایر شهرها نشان داد که تجمعات دانشجویان هرچند گسترده و هرچند متشکل باشد، در نهایت می تواند منزوی و سرکوب گردد. تنها با پیوستن کارگران، به خصوص کارگران پیشرو، به صفوف جوانان و «اتحاد» آن هاست که پایه های دولت سرمایه داری را سست خواهد کرد.

جوانان سوسیالیست می دانند که طبقه کارگر تنها نیروی بالقوه انقلابی در جامعه است. کارگران ایران و متحدان آن (دهقانان فقیر، ملیت های تحت ستم و بخش هایی از زنان) اکثریت جامعه ایران را تشکیل داده و قادر به ایجاد تغییرات بنیادین در جامعه اند. دانشجویان ایران با درگیر کردن کارگران پیشرو و پیوند با آن ها نیروی کیفی مهمی در راستای سازماندهی فعالیت دراز مدت ضدسرمایه داری، به وجود خواهند آورد.

چهارم: رهایی کل ستمدیدگان

دانشجویان سوسیالیست می دانند که تنها با داشتن یک برنامه انقلابی برای رهایی کل ستمدیدگان می توانند سایر قشرهای اجتماعی را به خود جلب کنند. اما داشتن برنامه بدون سازمان انقلابی امکان پذیر نیست. کارگران و دانشجویان در تحلیل نهایی برای جلب اکثریت مردم و خود باید به مسایل کل جامعه پاسخ داده و حزبشان، مورد اعتماد کل جامعه و در صف مقدم مبارزات قرار گیرد.

تدوین یک برنامه انقلابی برای رهایی کل جامعه از یوغ سرمایه داران، تنها از طریق تشکیل «حزب پیشتاز انقلابی» امکان پذیر است. حزبی که متعهدترین و جدی ترین عناصر انقلابی را به خود جلب کرده و تدارک تحولاتی در راستای جای گزین کردن «حکومت سرمایه داری» با یک «حکومت کارگری» سازمان دهد. نطفه های اولیه این حزب از هم اکنون بر محور ایجاد «هسته های کارگری سوسیالسیتی» قابل تحقق است.

شورای سردبیری میلیتانت